ثار

خونخواهی ، خون ، قیام برای خونخواهی ، « طلبِثار » . امام باقر (ع) ضمن بیان اینکه حسین بن علی و ما اهل بیت ، همان مظلومی هستیم که در آیه قرآن آمده است : « وَ مَن قُتِلَ مَظلُوما فَقَد جَعَلْنا لِوَلِیهِ سُلْطانا »( اسرأ 33 ) ، فرمود : « القاءئِمُ مِنا اِذا قامَ طَلَبَ بِثارالحُسَینِ ... » . (298) قائم از ما هر گاه قیام کند خون حسین را خواهد طلبید . نامگذاری امام عصر « عج » به « منتقم » نیز به خاطر همین قیام برای خوانخواهی است . (299) در زیارت عاشورا هم این آرزوی جهاد خونخواهانه در رکاب امام زمان در دعا آمده است : « وَ اَنْ یرزُقَنی طَلَبَ ثاری ( ثارِکم ) مَعَ اِمامٍ هُدی ظاهِرٍ ... وَ اَنْ یرزُقَنی طَلبَ ثارِک مَعَ إ مامٍ مَنصُورٍ ... » و در دعای ندبه ، از اوصاف حضرت مهدی (ع) ، خونخواهی سیدالشهداء بیان شده است : « أینَ الطالِبُ بِدَمِ المَقتُولِ بِکربَلا » . (300)

فرهنگ خونخواهی در میان همه اقوام از جمله عربها بوده است . نسبت به شهید کربلا هم که خون عزیزش بر زمین ریخت ، در سالهای بعد کسانی به خوانخواهی برخاستند ، از جمله نهضت توابین به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی و نیز قیام مختار در کوفه ، به انگیزه « طلب ثار » بوده و شعارشان نیز در این نهضت « یالثارات الحسین » بوده است . شعار یاران حضرت مهدی نیز چنین خواهد بود ( شِعارُهُمْ : یالَثاراتِ الحُسَین ) . (301) بالاتر از همه آنکه خود خداوند ، خونخواه حسین (ع) است . آنگونه که می گوییم : « اَشهَدُ اَن اللهَ تَعالی الطالِبُ بِثارِک » . (302) همه قیام کنندگان برضد جباران که الهام از عاشورا می گیرند ، خونخواهان « ثارالله » اند .

298 - بحارالانوار : ج 44 ، ص 218 .

299 - عوالم ( امام حسین ) ، ص 474 .

300 - مفاتیح الجنان .

301 - بحارالانوار ، ج 52 ، ص 308 .

302 - مفاتیح الجنان ، محدث قمی ، ص 557 ( صلوات بر حسن و حسین ) .