نقش وحدت اسلامی در بیداری اسلامی

مقدمه:
بیداری اسلامی پدیده امروزی نیست، بلکه موضوعی است مربوط به دهه های اخیر؛ البته تحولات جهان عرب در این روزها جهان را شگفت زده نموده است. خاورمیانه و شمال آفریقا در ماههای اخیر شاهد تحولاتی بوده که نتیجه آن دگرگونی در ساختار سیاسی و اجتماعی برخی از کشورهای اسلامی گردیده است. قیامهایی که جرقه آن در تونس در اوایل فوریه۲۰۱۱ زده شد و با فرار بن علی دیکتاتور حاکم بر این کشور ابعاد گسترده‌تری به خود گرفت. سقوط حسنی مبارک رئیس جمهور مصر پس از سه دهه حاکمیت نقطه عطفی در این تحولات بود که دامنه قیامهای مردمی را به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس وشمال آفریقا گسترش داد. هر چند که برخی از این قیامها همچنان به نتیجه نرسیده و غرب و نظام سلطه نیز با تحرکات گسترده به دنبال مصادره قیامها و حتی تزریق آن به برخی کشورهای هدف برای نابود سازی دولتهای مورد نظر می باشد، اما مجموع تحولات نشانگر حرکت عظیم مردمی است که پس از انقلاب اسلامی ایران در منطقه مشابهی نداشته است.
نوع تحولات منطقه موجب شده تا نگاههای متفاوتی نسبت به آنها صورت گیرد و بگونه‌ای که برخی از واژه خیزش مردمی، بیداری مردمی و برخی از بیداری و خیز ش اسلامی برای نام گذاری قیامها استفاده می‌کنند.
نکته بسیار مهم در این حوزه تاکید بسیاری از اندیشمندان ، تحلیلگران سیاسی و اجتماعی مبنی بر نقش و الگو پذیری ملتهای منطقه از انقلاب اسلامی ایران است. الگویی که حتی محافل رسانه‌ای و سیاسی غرب نیز نتوانسته بر آن سرپوش گذارند.

بیداری اسلامی
بیداری اسلامی پدیده‌یی اجتماعی است که به معنای رهایی از استبداد،استعمار وتلاش در راه دستیابی به کرامت انسانی ، استقلال سیاسی، اقتصادی ، فکری و ایفای نقش اسلامی خود به عنوان «بهترین امت برای مردم» آنگونه که قرآن به مسلمانان آموخته است و سرانجام هویت اسلامی را درتمامی عرصه های زندگی پدیدار ساختن.

فاطمه زهرا علیهاالسلام الگوی مبارزه سیاسی زن امروز

منابع مقاله:

بانوان شیعه، شماره 4، نیکوبرش راد، فرزانه؛

فاطمه زهرا علیهاالسلام الگوی مبارزه سیاسی زن امروز

فرزانه نیکوبرش راد⁽¹⁾

چکیده

عملکرد سیاسی حضرت زهرا علیهاالسلام در دفاع از حریم ولایت، پس از دوران رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تا زمان شهادت ایشان، از فرازهای مهم تاریخ اسلام است که در این مقاله، نحوه مبارزات و برخوردهای حضرت زهرا علیهاالسلام با غاصبان خلافت و شیوه های سیاسی اتخاذ شده برای رسیدن به هدف، با محور دفاع از ولایت و امامت مورد بررسی قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها: حضرت زهرا علیهاالسلام ، امامت، مبارزه سیاسی، پایگاه سیاسی، انقلاب درونی، سکوت، فدک، وصیت، شهادت.

مهندسی فرهنگ عاشورا

مقدمه:   

عاشورا هم اوج حماسه است و هم اوج تراژدی، چشم تاریخ چنین حماسه شکوهبار و چنین تراژدی خونرنگی را ، در سراسر حیات بشر، هرگز ندیده است.

عاشورا، حماسه است؛ از آن رو که امام حسین (ع) یک تنه و بی سلاح ، رویاروی حکومتی سفاک ایستاد. به یزید دست بیعت نداد و گفت: کسی مانند من ، با کسی مانند یزید، بیعت نخواهد کرد. در مقابل زور ، گردن خم نکرد و تن به ذلت نداد و آشکارا گفت: مرگ با عزت بهتر است از زندگی با ذلت. ایستاد، جنگید، زخم برداشت، کشته شد ؛ اما همه زخم‌ها در جلو بدنش بود. بدان رو که به دشمن پشت نکرد.

حرکت امام حسین (ع) که منجر به حادثه عاشورا گردید ، چیزی جز یک انقلاب اسلامی و تلاش در راستای تحول اصلاح جامعه اسلامی نبود. انقلاب دینی امام حسین (ع) به عنوان مهمترین عامل برقراری اسلام راستین و کوبنده تحریفات دینی، همواره در طول تاریخ مورد بغض دشمنان اسلام و دیانت بوده است. در کنار دشمنان خارجی، همواره دوستان نادان متن جامعه اسلامی و مسلمانان ناآگاه نیز، خواسته یا ناخواسته، ضربه های هولناکی به این حادثه بزرگ وارد کرده اند.

فرهنگ عاشورا در طول تاریخ همواره برای جامعه اسلامی و مؤمنین الهام بخش بوده و به تعبیر روایت ، حرارتی در دلهای مؤمنین ایجاد کرده که هرگز به سردی نمی گراید.

جلوه های این الهام بخشی را در طول تاریخ و خصوصاً در دوران اخیر در پیروزی انقلاب اسلامی، حماسه آفرینی های 8 سال دفاع مقدس ، و پیروزی جنگ 33 روزه لبنان در مصاف با اسرائیل غاصب و ... به وضوح می توان مشاهده نمود.

سیاست راهبردی آمریکا در مقابله با بیداری اسلامی

چکیده
پدیده‌ی بیداری اسلامی که با عبارات احیای اسلام، جنبش اسلامی و بینادگرایی مطرح می‌شود، حدود یک قرن است که یکی از مسائل خاورمیانه می‌باشد. پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ابعاد بیداری اسلامی را بین‌المللی و شتاب و تأثیر شگرفی بر تحولات سیاسی و فرهنگی داشته است.
دولت آمریکا برای تسلط خاورمیانه به عنوان اولین گام در راستای تسلط بر جهان و اجرای استراتژی تک‌قطبی کردن جهان و خود را «قلدر محله کردن»؛ با سه هدف مشخص،‌ اقدامات خود را آغاز کرده است:
1. تسلط بر مراکز نفتی و دولتهای صاحب نفت برای تأمین هزینه‌های سلطه‌ی جهانی خود و جلوگیری از قدرت گرفتن دولتهای صادرکننده نفت.
2. تأمین امنیت و سلطه‌ی اسرائیل و صهیونیسم بر خاورمیانه که بخشی از سیاست مشترک جهانی آمریکا می‌باشد.
3. مهار و یا انحراف اسلام سیاسی و کنترل جنبش‌های اسلامی برای جلوگیری از نفوذ این جریان به خارج از منطقه خاورمیانه.
اگرچه اقدامات انجام شده برای سرکوب موج گرایش به اسلام سیاسی ـ انقلابی موفقیتی نداشته اما استحاله فرهنگی، غلبه‌ی تفکر سکولاریسم، نفوذ عوامل خود در مراکز‌ آموزشی، فرهنگی و رسانه‌ها و به راه انداختن جنگ روانی ـ تبلیغاتی بر ضد اسلامو مسلمانان، تحت عناوین مبارزه با تروریسم، دفاع از حقوق بشر، نابودی سلاح‌های کشتار جمعی و هسته‌ای، برقراری دموکراسی،‌ برنامه راهبردی آمریکا در قرن 21 می‌باشد که تلاش‌های زیادی در جهت اجرای آنها در جریان است و به این دلیل چالش‌های گسترده در منطقه وجود دارد.

حماسه حسینی و ظهور هویت آدمی

فصلنامه پژوهه، شماره 4، خنیفر، حسین؛

عاشورا امتحان بزرگ و در زمان و مکان خود بی نظیر بود، روزی که پرده ها به کنار رفت، حقیقت و جوهره انسان ها برملا گردید. عاشورا به نوعی «یوم الفصل» بود، چرا که حدفاصلی بین دو دسته از آدم ها شد؛ یک عده فرسنگ ها به جلو رفتند و از خاک تا ملکوت اوج گرفتند و عده ای دیگر سیر قهقرایی طی نموده و مصداق «تعبیر« قرآن کریم شدند: «اولئکَ کَالأنعامِ بَل هُم اَضَلّ(1)».

عاشورا وقتی لب به سخن می گشاید و محفل عاشقانه آن تعداد اندک را به تفسیر می نشیند، آنها را متصلان به حقیقت توصیف می نماید؛ زیرا مقدمه یافتن حقیقت، واقع بینی و حقیقت جویی است، تا واقع جو نباشی، حقیقتی را درنخواهی یافت. و امام که آنها را با حقایق آشنا کرد، چون زمینه حقیقت جویی و واقع بینی را در آنها یافته بود.

«هر گاه انسانهای واقع بین و حقیقت طلب هر چند اندک باشند به حد نصاب برسند، آن روز می شود از حقایق سخن گفت»(2).

در این حماسه عظیم و خصوصاً آن شب بزرگ تاریخ انسان(3)، یعنی شب عاشورا عده ای در ساحل سپیده، تن شستند و در زیر بزرگ ترین محراب زمین، یعنی آسمان نماز گذاردند و حماسه را اقامه بستند. آنان چون وصل به معبود بودند، آن روز بزرگ را رقم زدند، چون آن شب عظیم را پشت سرگذارده بودند چنان روزی را آفریدند. روزهای بزرگ، محصول شبهای بزرگ است و آنانکه شب بزرگ نداشته باشند، روز بزرگ ندارند؛ چرا که انسانهای بزرگ توشه و توان خویش را از شب می گیرند. امام علی(ع) در توصیف انسانهای بزرگ می فرماید:

«زُهّادُ اللَیل وَ اُسُدُ النَهار؛ زاهدان شب و شیران روزند». کسی که در سپیده دمان شیر باشد، یقیناً زهد شب را تجربه کرده است؛ کسی که شبانگاهان شانه هایش بلرزد و میان خویش و معبود پل ارتباطی برقرار نماید، اشک در چشمانش بی قرار می گردد و شخص آسمانی می شود و زمین، آسمان می گردد.

عاشورا ؛ تجلی ادب رحمانی

منابع مقاله:

فصلنامه رواق اندیشه، شماره 38، رودگر، محمد جواد(1)؛

چکیده:

ادب، حدّشناسی، قملرودانی و نگاهداشت جایگاه و حد خویشتن است که بر معرفت نفس و معرفت ربّ استوار می باشد؛ چه این که ادب انسانِ خودآگاهِ خداآگاه؛ ادب مع الله، ادب عندالله و حریم نگاهداشتن و شریعت محوری در فکر، قول و عمل است. در آینه کربلا و تابلوی عاشورا ادب انسانهای کامل و متکامل، از امام و مأموم به صورت تمام عیار ترسیم و تصویر شده است. عاشورا در حقیقت، فرهنگستان ادب ولایی و توحیدی و ادبستان رحمانی و روحانی است و معلم و مربی، آن انسان کامل و امام زمان عاشورا؛ یعنی حسین بن علی علیه السلام و شاگردان ایشان از بنی هاشم (عباس بن علی علیه السلام ، قاسم بن الحسن علیه السلام ، علی اکبر، زینب کبری علیهاالسلام و...) و غیر بنی هاشم (حرّ بن یزید ریاحی، زهیر بن قین، حبیب بن مظاهر، اُمّ وهب، جُون و...) بوده اند. هر کدام از آنان در مرتبه وجودی خود، ادب در برابر ولیّ الله و حجة الله، ادب در برابر خدای متعال و ادب حضور عنداللّهی را مراعات کرده و حیات طیّبه و زندگی پایدار پاک را با واژه ادب تفسیر کردند. ناگفته نماند از باب «تعرف الاشیاء باضدادها» آن سوی جبهه عاشورا؛ یعنی کاروان یزیدی جز حدّنشناسی و بی ادبی در مقابل «ولیّ خدا» و شریعت الهی، ظهور دیگری نداشت. پس ادب سرمایه کمال و سعادت انسانی و بحران فیض الهی و مَجْلای عنایت و بارقه ربوبی است که عده ای از عاشوراییان را به دیدار خدا کشاند. در این نوشتار، از ادب، نقش ادب در بیداری، بینایی و گذر از خود به خدا و نیل به فیض لقای رب از رهگذر دیدار امام و ولیّ خدا سخن رفته است.

عاشورا وجوه فراوانی دارد و تنها یک حادثه جزئی و پدیده محدود به زمان، زمین و زمینه های خاص نیست بلکه به دلیل ماهیت و هویت فراگیر، جاودانه و قدسی و در عین حال الهی انسانی، همه مرزهای مادی و آفاق محدودنگریها را در نوردید. عاشورا ظهور انسان کامل و مُکَمِّل و تجلّی سلوک عقلی در بالاترین مراتبش و سلوک قلبی و باطنی در عمیق ترین وجه آن است که چگونه سالکان مجذوب و مجذوبان سالک⁽²⁾ پروانه وار گرد شمع وجود مُراد و پیر طریق خویش طواف می کنند تا در شعله های شهودزایش به مقام محو و فنا تا مقام صحو و بقا نایل آیند. عاشورا تصویری کامل از عشق، شور، شیدا و سلوک رحمانی است که رابطه عارفانه و پیوند عاشقانه مرید و مراد و شاگرد و استاد را به عرصه وجود آورده و سرمشق و الگویی از کمال گرایی و جمال پرستی و شهد شهودخواهی گشته است تا به همه عشّاق کمال و جمال، پیام «که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها»⁽³⁾ را با «عشق از اول سرکش و خونی بود»⁽⁴⁾ نشان دهد که عقل در مسلخ عشق قربانی گردد و دیوانه خال لب دوست شود؛⁽⁵⁾ در پرتو عشق و جذبات و جلواتش شکوفا شده و شکفته گردد و شناخت عقلی، به شهود عقلی تبدیل شود. عاشورا ادب آموز جبرئیل عقل در همرأیی و همراهی پیامبر عشق گشته است تا روشن نماید:

مبانی قرآنی قیام امام حسین(علیه السلام)

عنوان انگلیسی: عنوان عربی: نویسنده: باقر اف، سیاست مقطع: کارشناسی ارشد رشته گرایش: علوم قرآن و حدیث دانشگاه: جامعه المصطفی	استاد راهنما: جباری، محمدرضا استاد مشاور: عزت الله مولایی نیا استاد ناظر: تاریخ دفاع: 1385 کلمات کلیدی: ، واحد:
منابع:
چکیده:
مبانی قرآنی قیام امام حسین(علیه السلام) و اصول ارزشی حاکم برآن از موضوعات ناب و مورد توجه امروز جهان اسلام است و تا وقتی که بین قرآن و عترت و همچنین بین نهضت مقدس عاشورای حسینی و مبانی قرآنی هماهنگی بر قرار نشود، تفرقه و دو دستگی ها در جهان اسلام التیام نمی یابد. عده ای می خواهند فقط با تمسک به قرآن خود را از اهل بیت عصمت و طهارت بی نیاز بدانند و هر گونه توسل و استشفاع به ذوات مقدسه چهارده معصوم را شرک و شیعیان مخلص اهل بیت(علیه السلام) را مشرک و بیگانه از اسلام معرفی کنند. از طرف دیگر، جدایی مراسم عزاداری سید و سالارشهیدان از برهان های قرآنی و روایی باعث نفوذ خرافات و تحریفات و نیز حربه ای برای دشمنان قسم خورده شده است. پس چگونه می توان مراسم و مجالس حسینی را بدون مبانی و هدایت قرآنی نهضت عاشورا برگزار کرد و چگونه می توان کشتی نجات امت اسلام را بدون معرفی ناخدای آن به ساحل امن و روشنایی هدایت کرد؟ این تحقیق با عنوان « مبانی قرآنی قیام امام حسین(علیه السلام)» از یک پیش درآمد و سه بخش تشکیل شده است. در این رساله نخست به عنوان پیش درآمد، بحث مفهوم قیام و جهاد اسلامی و همچنین شناخت اجمالی از امام حسین(علیه السلام) بیان شده است. در بخش اول به سه موضوع جهاد در اسلام، سیمای امام حسین(علیه السلام) در قرآن و روایات و مبانی قیام امام حسین(علیه السلام) از منظر سنّت پرداخته شده است. در بخش دوم قیام امام حسین(علیه السلام) از منظر قرآن در شش فصل بررسی شده است: 1. امام حسین(علیه السلام) مفسر، وارث و مجری احکام قرآن، 2. نقاط مشترک بین قرآن و امام حسین(علیه السلام)، 3. سیره سیاسی، اخلاقی و اجتماعی امام حسین(علیه السلام) در پرتو قرآن، 4. تجلی قرآن در کلام امام حسین(علیه السلام) در طول نهضت، 5. انطباق رفتارهای امام حسین(علیه السلام) با قرآن در طول نهضت 6. اصول قرآنی حاکم بر نهضت حسینی(علیه السلام). در بخش سوم، پنج شبهه مورد بررسی قرار گرفته است که عبارتند از: 1. آیا اطاعت از حاکم ستمگر واجب است ؟ 2. آیا قیام امام حسین(علیه السلام) جنگ قبیله ای بود؟ 3. آیا حادثه عاشورا معلول جنگ های صدر اسلام بود؟ 4. آیا قیام امام حسین(علیه السلام) مصداق القای نفس در تهلکه است؟ 5. آیا گریه بر کشته شدگان درقیام امام حسین(علیه السلام) از دیدگاه قرآن مشروع است؟

اسوه هاى تربیتى و اخلاقى در نهضت حسینى

ایرانیان همچون دیگر ملتها دین اسلام را به این دلیل پذیرفتند که دینى آسمانى است و فرامین آن خدایى و پیام آن با پیام فطرت سازگار است. در این مکتب است که ارزشهایى نظیر شهادت و جهاد معنى مى دهد و شهید قداست و ظمت خاصى مى یابد و شهادت به کام مجاهد شیرین تر از عسل مى گردد. و به کوشش کنندگان راه حق مژده هدایت داده مى شود: «الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا» (بقره /132) و مظاهر این مکتب ارج مى یابند و شایسته ترین خویهاى آسمانى: ایثار، بیداردلى، ثبات بر طریق حق، فداکارى، مروت، وظیفه شناسى تجلى مى نماید. نظر به این که در این مقال سخن از اسوه هاى تربیتى و اخلاقى است.

نخست تربیت و اخلاق را به اجمال تعریف مى کنیم سپس به معرفى مظاهر و نمونه هاى تربیت و اخلاق در نهضت حسینى مى پردازیم: تربیت عبارت است از پرورش و تقویت استعدادهاى مثبت و کاهش استعدادهاى منفى و ایجاد هماهنگى لازم بین آنها. «اخلاق جایگزینى عادتهاى شایسته به جاى ناشایسته است عادتهایى که شرع مقدس اسلام جزئیات آن را مشخص کرده است » (1) اخلاق بخشى از حکمت عملى است که در حوزه فرهنگ اسلامى عبارت از این است که امور مربوط به خود و خانواده و جامعه و سیاست برنامه ریزى شود و چنین اخلاقى را کتاب و سنت مى سازد. و در رفتار بزرگان تبلور پیدا مى کند.» (2) در زندگى امامان شواهد بسیارى داریم که آنان در عین حال که تعالیم انسان دوستانه را یاد مى دادند «خود نیز در مقاطع مختلف: در گرماى ظهر و سرماى سخت نیمه شب، دست به عمل زده در هر مقیاس که ممکن بوده است خوراک و وسیله زندگى براى بینوایان حمل مى کرده اند.» (3) و پیروان خود را عملا تعلیم مى داده اند. خاندان ولایت و یاران باوفاى حسین علیه السلام در قضیه کربلا نیز همان طور که در رعایت آداب و دستورات اخلاقى و انجام امور شایسته مظاهر اخلاق بودند و در تدبیر و سیاست و اجراى احکام عبادى و تربیتى نیز بهترین سرمشق به شمار مى آمدند. آنان به جهانیان آموختند که فرامین قرآنى تنها براى گفتن و نوشتن و شنیدن نیست بلکه براى اجرا و عمل است.» (4) آنان در صحنه پیکار حضور یافتند و با آفریدن حماسه اى عظیم تعهد خود را به انجام رسانیدند.